VERKEERD !
In deze rubriek laten we u opmerkelijke, grappige,
maar ook vreemde,
bizarre of ronduit levensgevaarlijke verkeersituaties zien.
"U
bent blind (maar u weet 't niet !")
(of: een paar levensreddende tips)
In
de afgelopen jaren hebben we vaak na verkeersongelukken horen verklaren, dat
de veroorzaker de tegenpartij niet had gezien.
In de meeste gevallen lijkt dat heel vreemd, want veel ongelukken gebeuren op
ruime en volkomen overzichtelijke kruisingen.
Is er dan niet goed opgelet ?
Hoe het toch mogelijk, dat iemand een groot voertuig als een personenauto of
zelfs een vrachtwagen
of knalgele stadsbus op vrij korte afstand volledig over
het hoofd ziet ?
De oorzaak is heel eenvoudig, maar de meeste verkeersdeelnemers volslagen onbekend.
Daarom zullen we deze oorsprong van veel narigheid op deze pagina uitleggen.
En misschien
redden we er wel een mensenleven mee.
U zult met
eigen ogen zien, dat u -althans deels- blind bent.
En: waarom dit verschijnsel vaker bij oudere bestuurders voorkomt.
Het theoretische gedeelte:
Om
te beginnen leggen we u even schematisch uit hoe de boosdoeners (uw hersenen
en uw ogen) in elkaar zitten.
We beginnen bij het oog.
Het netvlies
(met een moeilijk woord de "retina") ontvangt beelden, die via de
optische zenuw naar de hersenschors
(de cortex) worden getransporteerd.
Het is echter te simpel om te zeggen, dat we daardoor al zouden kunnen zien.
De basis-beeldinformatie wordt eerst naar de primaire visuele cortex (gebied
V1) geleid.
De aansluitende hersenen (gebieden V2 tot en met V5) verwerken de binnenkomende
informatie in hoog tempo
en "berekenen" het beeld tot een logisch
opgebouwd en begrijpelijk geheel.
Althans: het beeld wordt omgezet in wat volgens ons brein logische beeldinformatie
zou moeten zijn.
Ieder van deze hersengebieden heeft zijn eigen specifieke functie.
Zo distribueren
V1 en V2 de beeldinformatie naar de andere gebieden.
V3 is gespecialiseerd in
het herkennen van dynamische informatie;
V4 analyseert kleur en V5 beweging.
Deze
gebieden communiceren voortdurend met elkaar en er loopt dus een gigantische
hoeveelheid informatie heen en weer,
die tot overmaat van ramp ook nog eens
op diverse plaatsen gesplitst of samengevoegd wordt.
Het zal u niet verbazen, dat het bij zo'n complex proces wel eens fout kan gaan.
Zo zijn er mensen bij wie bijvoorbeeld V5 niet werkt. Ze zien dus wel beelden,
maar geen beweging.
Nu
komen we bij de kern van de zaak.
Het netvlies is niet overal gevoelig voor beeldinformatie, zoals op de plaats waar de
oogzenuw zit.
Hoe vreemd het ook klinkt: de hersenen "retoucheren" die ontbrekende
beeldinformatie en bedenken er een logische aanvulling voor.
Je kunt het vergelijken met een drop-out-compensator in een videorecorder.
Een ingenieus stukje electronica zorgt ervoor, dat beeldinfo, die ontbreekt
door bijvoorbeeld kleine beschadingen
in een videoband (drop-outs), op een acceptabele
manier aangevuld wordt.
Zo ontstaat er toch een storingsvrij beeld op de beeldbuis.
Tot dusver
klinkt dit verhaal natuurlijk behoorlijk theoretisch.
We zullen u daarom op eenvoudige manier van uw tekortkoming overtuigen.
DE GROTE VERDWIJNTRUC - VERBAAS
U ZELF !
Plaats
de onderstaande afbeelding midden op uw scherm en houd uw ogen ter hoogte van
de middelste balk.
Dek nu uw rechteroog af en kijk met het linker op ongeveer 30-50 cm (*) naar het vierkantje rechts op de middelste balk.
Beweeg uw hoofd langzaam naar voren en naar achteren.
U zult u merken,
dat op een bepaalde afstand de grote zwarte stip op de middelste balk opeens
verdwijnt.
(*) Die afstand is o.m. afhankelijk van uw beeldschermformaat.
Wanneer u uw hoofd zo houdt en naar de bovenste of de onderste balk kijkt, ziet
u het gat links geheel verdwijnen,
terwijl de stip opeens weer zichtbaar wordt
!
De beeldinfo met de zwarte stip of het gat bevindt zich op dat moment in de "blinde vlek" op uw netvlies.
Uw hersenen compenseren
de binnenkomende
beeldinformatie tot een aanvaardbaar geheel.
Althans: wat ze zelf uit ervaring als aanvaardbaar beschouwen.
Die grote zwarte stip, die samenvalt met de gevoeligheidsleemte in uw netvlies,
is dus opeens gewoon weg!
Het zal u niet verbazen dat -als u op zo korte afstand al een duidelijk zichtbare
stip niet meer ziet-
u dus op een meter of dertig
een hele personenauto kunt
laten verdwijnen en op vijftig meter afstand zelfs een hele vrachtwagen over
het hoofd ziet !
(U kunt deze test ook elders demonstreren, door twee muntjes naast elkaar op tafel te leggen en dezelfde procedure te volgen)
WAT
DOE JE ER AAN ?
Kijk,
voor u een kruising oprijdt, - onder twee verschillende hoeken naar links en
dito naar rechts door uw hoofd iets te draaien
U verplaatst nu dus de blinde vlek in uw beeld.
Dat oudere bestuurders relatief vaker naderende mede-weggebruikers over het
hoofd zien, komt door het feit,
dat ze meestal hun hoofd minder gemakkelijk
kunnen draaien en dus maar vanuit één punt opzij kijken.
>> Kijk ook eens naar dit veelzeggende Engelse filmpje
DIMLICHT AAN !
Koplampen zijn er niet alleen om zelf te kunnen zien, maar vooral ook om gezien te worden.
Een
goede tip: rijd altijd -DUS OOK OVERDAG!- met gedimd groot licht aan (dus niet met stads/parkeerlicht!).
Uw ogen zijn veel gevoeliger voor licht dan voor bewegende of statische beelden.
Een auto of motor, die met licht aan rijdt, wordt sneller opgemerkt.
Zo wordt u gezien in situaties, waarin u anders niet opgemerkt zou zijn.
Dat geldt in nog grotere mate, wanneer een voertuig nadert over een weg met
rijen bomen of onder slechte weers- of lichtomstandigheden.
Ook geven koplampen informatie over de rijrichting, de grootte, de afstand en de snelheid
van een voertuig
Een bestuurder zal niet snel beslissen om nog net even in te halen of over te steken, als er koplampen opdoemen.
Uw verlichting dient dus niet alleen om zelf te kunnen zien, maar vooral ook
om opgemerkt te worden.
Het
is een hardnekkig fabeltje, dat met licht aan rijden veel brandstof zou kosten.
In ieder geval staan die kosten in geen enkele verhouding tot de kosten en ellende
van een "Ik heb u niet gezien"-aanrijding....
Mascottes aan de binnenspiegel ?
Sommige mensen zijn kennelijk erg bijgelovig of misschien nog wat speels.
Ze hangen de meest vreemde voorwerpen aan hun binnenspiegel: voetbalschoentjes, dobbelstenen, pluche beestjes etc.
Maar kijk eens goed, hoeveel zicht die voorwerpen u ontnemen !
We zagen al, dat een miniscuul gaatje in uw netvlies desastreuze gevolgen kan hebben; laat staan grote voorwerpen pal voor u !
Het zou wel heel zuur zijn, wanneer uw "geluksbrengende" talisman er de oorzaak van is, dat u op een kwade dag niet meer thuiskomt...
Doe
er uw voordeel mee !